เผยแพร่ 29 พ.ย. 66
อาหารในศาสนา (การ์ดเกม ผี พระ เจ้า)
1.6k
0
3
ศาสนาทุกศาสนามีเรื่องเล่าเกี่ยวกับเรื่องอาหารต่างๆ นานา ทั้งอาหารมงคล อาหารต้องห้าม ในคัมภีร์ปฐมกาลของยูดาห์ คริสต์และอิสลาม มนุษย์ผู้ไม่ต้องเพาะปลูกถูก “ล่อลวง” ด้วย “อาหาร” พญางูส่งผลไม้ซึ่งฝรั่งเล่ากันว่าคือแอปเปิ้ล คริสต์ศาสนายุคกลางมองว่าการหมกมุ่นอยู่กับการกินหรือ “ความตะกละ” นั้น เป็นหนึ่งในบาปเจ็ดประการ และการกินที่มากหรือประณีตเกินไปเป็นการเอาใจใส่ต่อ “ชีวิตทางเนื้อหนัง” มากกว่า “ชีวิตฝ่ายจิต” ศาสนิกแนบชิดสนิทกับพระเจ้าผ่านการกินเลี้ยงของ “ศีลมหาสนิท” แผ่นปังอบแผ่นเล็กสื่อถึงพระวรกายของพระเยซู และเหล้าองุ่นคือโลหิตที่หลั่งออกเพื่อไถ่โลกการกินดื่มพระวรกายและพระโลหิต เท่ากับรับพระเป็นเจ้าเข้ามาทางกายแต่เกิดผลทางใจ คือเป็นอาหารที่หล่อเลี้ยงใจมากกว่ากาย ศาสนากลุ่มอับราฮัม (คือ ยูดาย คริสต์และอิสลาม) จึงมีข้อห้ามเรื่องอาหารมากมาย เช่น ไม่กินหมู ไม่กินเลือดสัตว์ เพื่อต้องการ “ความบริสุทธิ์” ของกายใจ แต่หากมองจากมุมประวัติศาสตร์ คือความพยายามสร้าง “อัตลักษณ์” ของตน ที่แตกต่างจากศาสนาอื่นๆ หรือศาสนาเดิมที่เป็นปฏิปักษ์กัน ศาสนาจากอินเดีย คือฮินดู พุทธและไชนะ มีกฏเกณฑ์ด้านอาหารที่ซับซ้อนยิ่งขึ้น ศาสนาเหล่านี้ซึ่งมุ่งเน้นการสละ ละ การกินโดยปราศจากหลักทางศีลธรรมก็อาจนำมนุษย์ไปสู่ความยึดติดมากขึ้น ชาวฮินดูมีคำสอนในอุปนิษัทว่า “อนฺนํ พฺรหเมติ” หมายความว่า “อาหารคือพระเจ้า” หรืออาหารคือสัจธรรม เพราะโลกทั้งโลกนี้เองคืออาหาร และตัวเราเองก็เป็นอาหาร นอกจากนี้มนุษย์ยังใช้อาหารในพิธีกรรมทุกชนิด อาหารดำรงอยู่ในฐานะเครื่องพลีบวงสรวงที่สำคัญที่สุด ซึ่งแม้จะล่วงมานับพันนับหมื่นปี ความหมายนี้ก็ยังดำรงอยู่
ข้าวมธุปายาส ข้าวมธุปายาส อาหารชนิดนี้ปรากฎอยู่ในพุทธประวัติโดยทั่วไปข้าวมธุปายาสเป็นอาหารหวานชนิดหนึ่งมีส่วนประกอบสำคัญ คือ น้ำนมข้าว นำมากวนรวมกันกับธัญพืชกวนรวมกันจนข้นเหนียวในพุทธประวัติเล่าถึงนางสุชาดาถวายข้าวมธุปายาสแด่พระพุทธเจ้าก่อนตรัสรู้จึงมีความเชื่อกันว่า อาหารดังกล่าวเป็นอาหารวิเศษ ผู้ใดมีวาสนาได้กินจะมีร่างกายแข็งแรง ปราศจากโรคภัย อุดมด้วยสติปัญญา และ เป็นสิริมงคลแก่ชีวิต
ข้าวต้มลูกโยน ขนมหวานทำจากข้าวเหนียวผัดกับน้ำกะทิผสมน้ำตาลทรายและเกลือ ห่อด้วยใบมะพร้าวอ่อนหรือใบเตย มียอดแหลมและไว้หางยาว นิยมทำสำหรับตักบาตรในช่วงเทศกาลออกพรรษา เหตุที่เรียกลูกโยน ชาวพุทธเชื่อกัน ว่าเป็นขนมที่ทำขึ้นเพื่อถวายพระสัมมาสัมพุทธเจ้าแต่ไม่สามารถเข้าถึงพระพุทธองค์ได้จึงโยนข้าวลงบาตรของพระพุทธองค์
ขนมปังไร้เชื้อและไวน์ เป็นอาหารที่ใช้ประกอบพิธีกรรมศักดิ์สิทธิ์ในศาสนาคริสต์ทั้งในนิกายโรมันคาทอลิกและนิกายโปรเตสแตนต์เรียกว่า พิธีมหาสนิทหรือศีลมหาสนิท ขนมปังและไวน์เป็นสัญลักษณ์แทนพระกายและพระโลหิตของพระเยซูการประกอบพิธีดังกล่าวเป็นไปเพื่อประกาศว่าได้รวมเป็นหนึ่งเดียวกับพระเยซูโดยระลึกถึงคำสอนและชีวิตของพระเยซูจากเหตุการณ์อาหารค่ำมื้อสุดท้าย (The Last Supper) ซึ่งพระเยซูขอให้สาวกที่ร่วมโต๊ะอาหาร
ไก่งวงเป็นอาหารหลักของมื้อค่ำวันเฉลิมฉลองของชาวคริสต์ศาสนิกชน เช่น วันคริสต์มาส และโดยเฉพาะวันขอบคุณพระเจ้าในอเมริกาและแคนาดาวัฒนธรรมการรับประทานไก่งวงเริ่มต้นที่อังกฤษในเทศกาลคริสต์มาส ราวศตวรรษที่ 16 ช่วงแรกไก่งวงได้รับความนิยมในครอบครัวเศรษฐีเท่านั้น เนื่องจากมีราคาแพงเพราะต้องนำเข้าจากอเมริกาเหนือ ส่วนคนทั่วไปยังคงรับประทานห่านหรือไก่จนถึงกลางศตวรรษที่ 20 วัฒนธรรมการกินนี้เริ่มเผยแพร่ออกจากอัง
ก๋วยเตี๋ยว เป็นอาหารทำจากแป้งตัดเป็นเส้นต่างๆ ผ่านกระบวนการลวก แล้วใส่ประกอบกับเนื้อสัตว์และผัก ลงน้ำซุปประเภทต่างๆ ทั้งน้ำใส น้ำตก น้ำข้น น้ำแกง หรือน้ำพริก ก็ได้ในอดีตการบริโภคก๋วยเตี๋ยวเป็นที่แพร่หลายในหมู่คนจีน แม้ไม่ปรากฎหลักฐานแน่ชัดว่าก๋วยเตี๋ยวเข้ามาเมื่อไหร่ การบริโภคก๋วยเตี๋ยวในสังคมไทยจึงมักหาได้จากพ่อค้าหาบเร่ชาวจีน ต่อมาในสมัยสงครามโลก จอมพล ป. พิบูลสงครามเคยออกนโยบายส่งสริมการขายและ
ส้มตำ อาหารยอดนิยมของผู้คนทั่วไปในประเทศไทย ลาว และพม่า ไม่มีที่มาชัดเจนว่าอาหารชนิดนี้เริ่มมาตั้งแต่เมื่อไหร่ หรือที่ใด แต่ส้มตำในปัจจุบันนิยมใช้มะละกอดิบเป็นวัตถุดิบหลักโดยตำหรือโขลกเข้ากับครกที่มีเครื่องปรุงหลากรส โดย “ส้ม” แปลว่า รสเปรี้ยว บางพื้นที่นำพืชชนิดอื่นมาแทนมะละกอ ได้แก่แตง ถั่ว หรือผลไม้อย่างไรก็ดีเครื่องต่างๆ ทำให้มีชื่อเรียกที่ต่างกันออกไป อาทิส้มตำปูส้มตำปลาร้า ตำป่า ตำซั่ว ตำขน
ขนมสารทเดือนสิบ เป็นของหวานหลากหลายชนิดที่ใช้ไหว้วิญญาณบรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้ว ในประเพณีสารทเดือนสิบของคนทางภาคใต้เพื่อเป็นการแสดงความกตัญญูของลูกหลานที่ยังมีชีวิตอยู่ขนมแต่ละชนิดล้วนมีความหมายแฝงอยู่ ได้แก่ ‘ขนมลา’ แทนเสื้อผ้า ‘ขนมเจาะหู’ แทนแหวน ‘ขนมเทียน’ แทนหมอน ‘ขนมพอง’ แทนแพพาหนะ และ ‘ขนมบ้า’ แทนลูกสะบ้า นอกจากนี้ยังใช้ขนมต้มสามเหลี่ยมในประเพณีนี้ด้วย เนื่องจากเป็นอาหารพื้นบ้านของภาคใต้
เครื่องเซ่น คืออาหารคาวหวานที่ใช้เซ่นไหว้ผีวิญญาณ เครื่องเซ่นในบางพิธีกรรมอาจเป็นเหล้า บุหรี่ บายศรีปากชามผลไม้ขนม หรือเนื้อสัตว์ที่ผ่านการปรุงสุกแล้ว เช่น ไก่ต้ม หัวหมูหรือเซ่นด้วยเนื้อสัตว์ดิบก็ได้เช่น ลาบเลือด หรือเนื้อควายสดในงานเลี้ยงดงของชาวลัวะแต่ละวัฒนธรรมอาจปฏิบัติกับอาหารชนิดนี้ต่างกันไป อาหารที่ผ่านการไหว้สิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่เป็นที่เคารพนับถือสามารถนำมาแบ่งรับประทานได้ส่วนอาหารที่ใช้เซ่
ปัญจอมฤต หรือ น้ำอมฤต 5 อย่าง ประกอบไปด้วย (1) นมสด (2) นมเปรี้ยว หรือ เคิร์ตนม (3) กีย์(เนยใส) (4) น้ำผึ้ง และ (5) น้ำตาลโตนด น้ำอ้อย หรือน น้ำตาลทราย เป็นอาหารมงคลสำหรับถวายบูชา หรือใช้สรงอภิเษกมฺลงบนศิวลึงค์หรือเทวรูป หลังจากผสมวัตถุดิบบริสุทธิ์จึงวางตุลสี(ใบกะเพรา) เป็นอันเสร็จวัตถุดิบในการผสมปัญจอมฤตและธรรมเนียมปฏิบัติในแต่ละภูมิภาคอาจต่างกันออกไป แม้ไม่ใช่อาหารในชีวิตประจำวัน แต่ชาวฮินดูสามา
โมทกะ ลาดูล ขนมหวานสำหรับถวายบูชาพระพิฆคเณศ พบได้ทั่วไปในประเทศอินเดีย มีสองชนิด คือ โมทากะ เป็นขนม ทำจากแป้งข้าวเจ้าขึ้นลูกจับจีบ ใส่ไส้ด้วยน้ำตาลมะพร้าวผัดเนยใส แล้วนำไปนึ่งจนสุก ส่วนนาดูล หรือลาดูล เป็นขนมทำจากแป้งถั่ว นำไปปั้นแล้วผัด ด้วยน้ำมันกับมะพร้าวขูด กีย์(เนยใส) และกระวาน
อาหารฮาลาล ฮาลาล เป็นคำมาจากภาษาอาหรับ หมายความว่า การผลิตการให้บริการ หรือการจำหน่ายใด ๆ ที่ไม่ขัดต่อบัญญัติของศาสนา ฉะนั้น อาหารฮาลาล จึงหมายถึงอาหารที่ผ่านกรรมวิธีในการทำผสม ปรุงประกอบ หรือแปรสภาพตามศาสนบัญญัติโดยเฉพาะอย่างยิ่งเนื้อสัตว์นั้นจะต้องผ่านการเชือดที่ถูกต้องตามแนวทางอิสลาม และอาหารฮาลาลไม่เจือปนสิ่งฮะรอม (Haram) หรือสิ่งต้องห้ามบริโภค เช่น สิ่งมึนเมา เนื้อหมูเป็นต้น
อินทผลัมเป็นหนึ่งในผลไม้ที่ปรากฏในคัมภีร์อัลกุรอานและเรื่องราวจริยวัตรของท่านนบีมูฮัมมัด อินทผลัมจึงเป็นผลไม้ที่ชาวมุสลิมนิยมรับประทาน โดยเฉพาะในช่วงเดือนรอมฎอนทั้งการรับประทานก่อนการถือศีลอดในแต่ละวันและการรับประทานเพื่อละศีลอด
ขนมการ่า ปัรซาด เป็นขนมหวานที่ผ่านการประสาทพรจากพระศาสดา มีส่วนผสมของแป้ง น้ำตาล และเนยในอัตราส่วนเท่ากันขนมชนิดนี้หาได้เฉพาะในพิธีกรรมทางศาสนาซิกข์เท่านั้น โดยผู้ที่มาถวายความเคารพพระศาสดาบริเวณห้องโถงกลางของคุรุดวารา (ดัรบาร์) จะได้รับขนมหวานก่อนออกไป โดยไม่ได้จำกัดเฉพาะชาวซิกข์เท่านั้น
แกงดาลอมฤตสาร์ แกงดาลเป็นอาหารพื้นถิ่นของชาวอินเดียและที่มีอยู่ทั่วไป แต่ในทางศาสนาซิกข์แล้วมีแกงดาลมังสวิรัติชนิดหนึ่งที่ชื่อ แกงดาลลังกาวาลีหรือแกงดาลอมฤตสาร์เป็นอาหารที่สำคัญของชาวเมืองอมฤตสาร์แคว้นคุชราชประเทศอินเดีย มีชื่อเรียกอื่นๆว่า แกงดาลลังกาวาลีและจะประกอบอาหารชนิดนี้ภายในคุรุดวาราเท่านั้น ศาสนาซิกข์จะไม่มีกฎที่ห้ามทานเนื้อสัตว์แต่ชาวซิกข์เลือกอาหารมังสวิรัสเป็นอาหารที่แจกจ่ายภายในคุรุ
เงื่อนไขการอนุญาตให้ใช้งาน (Condition of Use)
อ้างอิงแหล่งที่มาห้ามนำไปใช้เพื่อการค้า และให้อนุญาตต่อไปแบบเดียวกัน (CC BY-NC-SA)
เผยแพร่ 26 ธ.ค. 67
105
หน้ากากงิ้วจีน (Chinese Opera Mask)
งิ้วจีน หรืออุปรากรจีน เป็นการแสดงละครแบบโบราณของจีน ที่นำเอาเรื่องราวของเหตุการณ์บ้านเมือง ลัทธิควา...
วิภาวดี โก๊ะเค้า
ผู้นำเข้าข้อมูล
เผยแพร่ 7 มิ.ย. 66
153
สถาปัตยกรรมวัดควน อ. ปานาเระ ปัตตานี
วัดควนที่ปานาเระนี้มีอายุเก่าแก่มากกว่า 100 ปี มีอยู่ 2 วัดด้วยกัน คือ วัดควนใน และวัดควนนอก ชาวบ้าน...
โกมาตร จึงเสถียรทรัพย์
ผู้นำเข้าข้อมูล
เผยแพร่ 15 มิ.ย. 66
842
“ข้าว” ในพิธีกรรม
ข้อสังเกตที่น่าสนใจเกี่ยวกับประเพณีที่จะกล่าวต่อไปนี้มักอยู่ในวงจรของการทำนา โดยเฉพาะในช่วงหลังการเก...
รัตนาพร เจียงคำ
ผู้นำเข้าข้อมูล
เผยแพร่ 19 ต.ค. 66
26
การอุทิศดอกไม้ที่เก่าที่สุด
ธรรมเนียมการอุทิศดอกไม้แด่ผู้ล่วงลับ อาจเกิดขึ้นมาไม่น้อยกว่าหนึ่งหมื่นปีมาแล้ว
ทนงศักดิ์ เลิศพิพัฒน์วรกุล
ผู้นำเข้าข้อมูล
