นิทานพื้นบ้านชุมชนกะเหรี่ยงห้วยหินดำในมิติความเชื่อและคติธรรม โดย อารีนุช อุดมผล ได้ดำเนินการเก็บข้อมูลภาคสนามที่ชุมชนกระเหรี่ยงโผล่ว บ้านห้วยหินดำ จังหวัดสุพรรณบุรี โดยสัมภาษณ์เพื่อรวบรวมข้อมูลนิทานพื้นบ้านของชุมชนกับนางลดาวัลย์ ปัญญา ปราชญ์ชาวบ้านและนักขับเคลื่อนชุมชน เกี่ยวกับตำนานพื้นบ้านและนิทานต่าง ๆ สะท้อนให้เห็นว่านิทานพื้นบ้านของชุมชนกะเหรี่ยงห้วยหินปรากฏกลไกการประกอบสร้างบรรทัดฐานทางสังคมขึ้นมา เพื่อให้ผู้คนปฏิบัติตนตามมากมาย ซึ่งสอดคล้องกับความเชื่อทางพุทธศาสนาและความเชื่อดั้งเดิมในท้องที่ ไม่ว่าจะเป็นความกตัญญูแก่ผู้มีพระคุณ หรือเรื่องอำนาจศักดิ์สิทธิ์ที่มองไม่เห็นอย่างผีหรือเจ้าที่เจ้าทาง ที่ต่างปรากฏให้เห็นผ่านนิทานพื้นบ้านของพื้นที่แห่งนี้ นิทานพื้นบ้านห้วยหินดำจึงไม่ใช่เพียงแค่เรื่องเล่าทั่ว ๆ ไป แต่เป็นเครื่องมือปลูกฝังคุณธรรม จริยธรรมในชุมชนเป็นสำคัญ