ประเพณีแห่น้ำดอกไม้ของชาวโคกหม้อ
วัฒนธรรมประเพณีแห่น้ำดอกไม้ ของชาวตำบลบ้านโคกหม้อ จังหวัดอุทัยธานี จะจัดตรงกับวันสงกรานต์ ในวันกิจกรรมชาวบ้านได้ร่วมกันสืบสานประเพณีสงกรานต์แห่ดอกไม้ในเทศกาลสงกรานต์ ถือเป็นประเพณีที่มีเพียงแห่งเดียวของประเทศไทย โดยได้รวมตัวกันตั้งขบวนแห่เต้นรำกันอย่างสนุกสนานช่วงเช้าจะมีพิธีการทำบุญเลี้ยงศาลปู่ย่าประจำหมู่บ้าน และร่วมรับประทานอาหารพร้อมกัน ช่วงบ่ายนิมนต์พระสงฆ์จากวัดภายในหมู่บ้านมาร่วมขบวนแห่น้ำดอกไม้ ชาวบ้านจะทำค้างดอกไม้ด้วยการนำไม้ไผ่มาสานคล้ายชะลอม ชาวบ้านร่วมขบวนจะช่วยกันหามคานตะกร้าดอกไม้ที่ชาวบ้านจะช่วยกันจัดดอกไม้ลงในตะกร้าให้สวยงามแล้วหามแห่นำหน้าพระสงฆ์ ชาวบ้านก็จะนำดอกไม้ที่มีอยู่ภายในหมู่บ้านในฤดูกาลนั้น เช่น ดอกคูน ดอกเฟื้องฟ้า ดอกชงโค ฯลฯ มาเสียบไว้ที่ชะลอม พระสงฆ์จะมาหยิบดอกไม้ที่ชาวบ้านนำมาเสียบถือแทนหญ้าคาในการพรมน้ำ และชาวบ้านจะตักน้ำที่สะอาดบริสุทธิ์ใส่ภาชนะมารอหน้าบ้าน เพื่อขอให้พระสงฆ์นำดอกไม้มาจุ่มน้ำที่ตนนำมาแล้วพรมพร้อมให้ศีลให้พร และพระสงฆ์ก็จะพรมน้ำไปตามท้องถนนภายในหมู่บ้าน สำหรับขบวนแห่ จะมีเท่งบ้องกลองยาว นำขบวน มีนาง/นายรำ สนุกสนานกันไป และบ้านใดประสงค์จะหาเหล้ายาปลาปิ้ง ขนม นมเนย มาเลี้ยงดูปูเสื่อขบวน จะจัดน้ำปานะมาถวายพระสงฆ์ก็นำมาจัดเตรียมไว้หน้าบ้าน ขบวนแห่น้ำดอกไม้จะเดินให้ครบทุกกลุ่มบ้าน ไม่ว่าบ้านเหนือ บ้านใต้ บ้านกลาง บ้านริม บ้านรอบ แม้กระทั่งทุ่งนาระหว่างกลุ่มบ้านก็ต้องเดิน ในระหว่างทางจะมีการรื่นเริงสาดน้ำกันอย่างสนุกสนานตลอดทาง เมื่อขบวนแห่ดอกไม้เดินทางกลับถึงวัดแล้วประชาชนที่ร่วมขบวนแห่จะนำดอกไม้มาจัดทำพิธีถวายดอกไม้แด่ พระสงฆ์ที่ลานวัด พระสงฆ์สวดมนต์ให้พรเป็นสิริมงคลแก่ผู้มาร่วมงาน กิจกรรมวัฒนธรรมประเพณีแห่น้ำดอกไม้ แฝงไปด้วยกุศโลบายมากมาย ส่วนภาคค่ำจะมีกิจกรรมเข้าผี นางด้ง นางกวัก ทำนายทายทักวิถีชีวิตความเป็นอยู่การพยากรณ์ต่าง ๆ ตามที่ต้องการจะรู้
สำหรับประเพณีแห่ดอกไม้เทศกาลสงกรานต์ของที่นี่จะทำพิธีแห่กัน 3 วัน เมื่อเลิกสงกรานต์วันสุดท้าย ในช่วงเช้าชาวบ้านจะขนทรายเข้าวัด ก่อเจดีย์ทราย และประดับประดาให้สวยงาม ช่วงเย็นจะมีการแห่ธงจากหมู่บ้านต่างๆ เพื่อแสดงว่าเรามีชัยชนะในการที่ไม่มีการเจ็บไข้ได้ป่วยตลอดปีรวมทั้งมีความเชื่อว่า เพื่อเป็นการขอฝนให้ตกต้องตามฤดูกาล เป็นการบูชาพระพุทธเจ้า เป็นการทำบุญร่วมกัน สร้างความสมัครสมานสามัคคีเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันในหมู่บ้าน และเป็นสิริมงคลแก่ชีวิต
นางสาวจิรประภา พรหมศิริ รหัส66123480018 มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา คณะ มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ สาขา การจัดการพัฒนาสังคม
