พระลักษณ์หน้าทอง เป็นตัวละครในวรรณคดีไทย เรื่องรามเกียรติ์ เป็นน้องชายของพระราม และนางสีดา เป็นชายรูปงาม มีผิวพรรณสีทอง เป็นที่รักของเทวดา และมนุษย์ทั้งหลาย พระลักษณ์มีวิชาความรู้มากมาย ทั้งด้านศาสตร์และศิลป์ ที่สำคัญคือพระลักษณ์มีจิตใจดี มีเมตตากรุณาต่อผู้อื่น พระลักษณ์หน้าทอง สำหรับวิชาพระลักษณ์หน้าทองนี้ก็มีที่มาที่ไปหรือตำนานมาเกี่ยวข้อง จากบริบทก็จะเห็นว่ามาจากรามเกียรติ์ ในเรื่องนั้นกล่าวถึงพระรามที่มีพี่น้องทั้งหมดสี่คน พระลักษณ์เป็นคนที่สนิทที่สุด พระรามนั้นเป็นนารายณ์อวตาร ร่างกายมีสีเขียว ส่วนพระลักษณ์นั้นเป็นองค์อนันตนาคราชกลับชาติมาเกิดเพื่อช่วยเหลือพระรามในการสังหารอสูร มีร่างกายสีทอง เพราะแต่เดิมนั้นองค์อนันตนาคราชมีเกล็ดเป็นสีทอง เมื่อมาเกิดเป็นพระลักษณ์ กายก็เป็นสีทองอย่างในอดีตชาติ
ในส่วนของเรื่องความเชื่อพระลักษณ์หน้าทอง มีมาตั้งแต่โบราณ เชื่อกันว่าพระลักษณ์เป็นเทพผู้ประทานความโชคดี เมตตามหานิยม และความเจริญรุ่งเรืองแก่ผู้ที่บูชา เชื่อกันว่าผู้บูชาพระลักษณ์หน้าทองจะประสบความสำเร็จในชีวิต ในเรื่องของหน้าที่การงาน ความรัก ครอบครัว ในปัจจุบันความเชื่อเรื่องพระลักษณ์หน้าทองยังคงมีอยู่ ผู้คนนิยมบูชาในรูปแบบต่าง ๆ เช่น การไหว้พระลักษณ์หน้าทอง การบูชาพระลักษณ์หน้าทองที่บ้าน หรือพกพาเครื่องรางพระลักษณ์หน้าทองติดตัว