มอรมอนคืออะไร ทำไมถึง from scratch
เริ่มที่อาคารสีสะอาดตาบนถนนเพชรบุรี
หากย้อนกลับในปี 2023 ถนนเพชรบุรีที่เต็มไปด้วยอาคารประดับกระจกทรงเหลี่ยมและมียอดสูงเสียดฟ้าได้ถูกแต้มด้วยสีสะอาดของอาคารรูปทรงแปลกใหม่ ด้วยความงามด้านสถาปัตยกรรมและสีขาวโดดเด่นท่ามกลางร่มเงาสีเข้มของอาคารสำนักงานในย่านนั้น อาคารแห่งนี้จึงเป็นที่พูดถึงอย่างมากในสังคมออนไลน์ อย่างไรก็ตามเมื่อทราบว่าอาคารสีนวลตาแห่งนี้มีชื่อว่า “พระวิหารกรุงเทพ ประเทศไทย” พระวิหารในศาสนจักรของพระเยซูคริสต์แห่งวิสุทธิชนยุคสุดท้าย (The Church of Jesus Christ of Latter-day Saint) หรือเป็นที่รู้จักโดยทั่วไปว่า “มอรมอน” ก็เกิดกระแสด้านลบขึ้นทันใด ด้วยเหตุผลว่าคำสอนของลัทธินั้นไม่ร่วมสมัยอีกต่อไป จากนั้นไม่นานทั้งตัวอาคารผู้มาเยือนใหม่และสายธารด้านลบก็เลือนรางและจางไป
กลับมาอีกครั้งด้วยวลี From Scratch
สำหรับปีนี้ ความเข้มข้นของกระแสศาสนจักรกลับมาอีกครั้งเมื่อนาร่า สมิธ เจ้าของบัญชี naraaziza บนแอปพลิเคชัน Tiktok และ Instagram เป็นกระแสจากคลิปวิดีโอทำอาหารขนาดสั้นซึ่งเธอได้รับแรงบันดาลใจมาจากสิ่งที่ลูก ๆ และสามีของเธออยากรับประทาน เสน่ห์ของคลิปวิดีโอเหล่านี้อยู่ที่เสื้อผ้าสวย ๆ ที่นาร่าสวมใส่ เสียงนุ่มละมุนที่อธิบายวิธีทำและความเป็นมาของเมนูนั้น ที่สำคัญที่สุดคือวลี “From Scratch” หรือการเริ่มทำตั้งแต่เริ่มต้น, เริ่มตั้งแต่ศูนย์ นาร่าจะเริ่มทำอาหารโดยเริ่มจากการประกอบวัตถุดิบของอาหารนั้น ๆ ขึ้นมา เช่น หากต้องการทำพาสต้า เธอก็จะเริ่มจากการทำแป้ง ชีส แล้วจึงนำมาปรุงเป็นพาสต้า นาร่ายังทำขนมที่หาซื้อได้ในร้านสะดวกซื้อได้ไม่ว่าจะเป็น ไอศกรีม หมากฝรั่ง ลูกกวาดและชานมไข่มุก และที่เรียกเสียงชื่นชมจากคนไทยได้มากที่สุดคือเมนูผัดซีอิ๊วที่เริ่มตั้งแต่นวดแป้งทำเส้นกันเลยทีเดียว
จากเสียงชื่นชมสู่ข้อสงสัย ผู้ชมหลายคนสังเกตว่าการแต่งตัวด้วยเสื้อผ้ากรุยกราย ทำเล็บและสวมแหวนทำอาหารไม่น่าจะเป็นการเข้าครัวที่สะดวกและคล่องตัวนัก เมื่อมองย้อนกลับไปก่อนที่จะเป็นเจ้าของวลี From Scratch ด้วยเสียงละมุนในทุกวันนี้ เธอคือนาร่า สมิธ ภรรยาของลักกี้-บลู สมิธ นายแบบดาวรุ่งในช่วงปี 2016 นั่นเอง ทั้งสองคบหาดูใจกันไม่กี่เดือนก่อนเข้าพิธีวิวาห์ในปี 2020 และมีโซ่ทองคล้องใจร่วมกัน 3 คนในปัจจุบัน ผู้ติดตามหลายคนเชื่อว่าด้วยการแต่งงานและมีบุตรเร็วรวมไปถึงการทำอาหารในชุดหรูหราของนาร่าเป็นการประชาสัมพันธ์ศาสนจักรด้วยภาพที่ผู้หญิงหลายคนใฝ่ฝัน วันนี้มาทำความรู้จักไปพร้อมกันว่าศาสนจักรนี้หรือมอรมอนคืออะไร เป็นมาอย่างไรและทำไมถึง From Scratch
อะไรคือมอรมอน
โจเซฟ สมิธ ผู้ก่อตั้งลัทธิ
หากจะกล่าวให้ถูกต้องนั้น มอรมอนคือชื่อของพระคัมภีร์ที่สมาชิกศาสนจักรเชื่อว่าเป็นเป็นหลักฐานสูญหายไปอีกเล่มหนึ่งของพระเยซู เมื่อประกอบกับคัมภีร์อื่น ๆ ที่ได้รับการยอมรับก็จะทำให้ศาสนจักรสมบูรณ์ อย่างไรก็ดี มอรมอนถูกนำไปใช้เรียกสมาชิกของศาสนจักรหรือในที่นี้ก็คือผู้นับถือในลัทธินี้นั่นเอง ทว่าแรงศรัทธาที่เชื่อมร้อยผู้คนทั่วโลกเข้าด้วยกันมีชื่ออย่างเป็นทางการว่าศาสนจักรของพระเยซูคริสต์แห่งวิสุทธิชนยุคสุดท้าย (The Church of Jesus Christ of Latter-day Saint) ก่อตั้งโดยโจเซฟ สมิธ ในปี 1830 ในรัฐนิวยอร์ก มีสมาชิกร่วมก่อตั้งอีก 5 คน โจเซฟ สมิธเป็นศาสดาพยากรณ์ที่รับพระวิวรณ์จากพระเจ้า เมื่อเป็นเด็กหนุ่มวัย 14 ปี เขาเห็นนิมิตว่า โมโรไน ศาสดาพยากรณ์ชาวนีไฟได้มาเยือนเขาและบอกให้เขาแปลพระคัมภีร์มอรมอนซึ่งถูกผนึกในแผ่นทองคำและถูกฝังไว้ไม่ไกลจากที่ที่สมิธอยู่ ณ ขณะนั้น จากนิมิตนี้และนิมิตครั้งอื่น ๆ ของสมิธนี่เองเป็นที่มาของความเชื่อว่าพระเจ้ายังคงเรียกอัครสาวกและศาสดาพยากรณ์ใหม่และเปิดเผยอย่างต่อเนื่องไม่ต่างกับในยุคโบราณเพื่อฟื้นฟูพระกิตติคุณที่หายไป
มอโรไนซ่อนแผ่นจารึก
พระคัมภีร์มอรมอนที่ถูกผนึกนั้นเป็นบันทึกทางศาสนาของผู้คนซึ่งย้ายถิ่นฐานจากโลกเก่าไปยังทวีปอเมริกา บันทึกเหตุการณ์ที่พระเยซูคริสต์เสด็จเยือนผู้คนในทวีปอเมริกาหลังการฟื้นคืนชนม์ของพระองค์สองร้อยปีในยุคสมัยแห่งสันติสุขตามมาหลังการเสด็จเยือนของพระคริสต์ สมิธใช้เวลาแปลแผ่นจารึกนี้กว่า 3 เดือนและจัดพิมพ์พระคัมภีร์มอรมอนครั้งแรกในปี ค.ศ. 1830
ในปัจจุบันศาสนจักรยังไม่ได้รับการยอมรับว่าเป็นนิกายในศาสนาคริสต์ ทว่าจากข้อมูลปัจจุบัน สมาชิกในศาสนจักรมีประมาณ 16 ล้านคนทั่วโลก และเป็นศาสนจักรที่ใหญ่ที่สุดเป็นอันดับ 4 ในสหรัฐอเมริกา
กลายเป็นลัทธิแปลกที่ผู้คนระวังระไว
จากจุดเริ่มต้นของความเชื่อความศรัทธาที่ห่างไกลจากต้นกำเนิดศาสนากว่า 19 ศตวรรษและหลักคำสอนที่แตกต่างกับคริสตศาสนากระแสหลักนั้นทำให้ศาสนจักรแทบจะจมดิ่งลงไปในสายธารการรับรู้ของผู้คน เนื่องจากความเหนือธรรมชาติที่เคยใช้ได้ในยุคบรรพกาลไม่สามารถใช้ได้กับผู้คนในยุคนี้แล้ว ศาสนจักรในขณะนั้นจึงกลายเป็นคริสต์ศาสนาเทียมเท็จไปโดยปริยาย
เดินทางมาถึงปัจจุบัน ความเทียมเท็จที่ยังคงถูกแปะป้ายเอาไว้ถูกตรึงแน่นขึ้นอีกด้วยการพหุสมรสหรือมีภรรยาหลายคนของผู้นำศาสนจักรในยุคแรกและหลักคำสอนที่ว่าการแต่งงานไม่สิ้นสุดที่ความตายตราบที่สามีภรรยายังคงซื่อสัตย์ต่อคำปฏิญาณในพระวิหาร ความเป็นครอบครัวก็ยังคงดำเนินต่อไปแม้ในโลกหลังความตาย ศาสนจักรให้ความสำคัญกับครอบครัว ส่งเสริมให้ผู้ศรัทธาสมรสและสร้างครอบครัวที่อบอุ่น หลักคำสอนเหล่านี้เองที่ทำให้คนนอกมองว่าศาสนจักรนั้น “แปลก” เมื่ออยู่ท่ามกลางค่านิยมของหนุ่มสาวในปัจจุบัน
เริ่มตั้งแต่ 0 หรือจบกันที่ 0
แม้ศาสนจักรจะชี้แจงว่าในปัจจุบันไม่ยึดถือสิ่งที่เรียกว่าพหุสมรสอีกต่อไป และจะกล่าวถึงพหุสมรสสำหรับประโยชน์ในการศึกษาประวัติศาสตร์ของศาสนจักรเท่านั้น แต่เมื่อกล่าวถึงการสร้างครอบครัวโดยยกตัวอย่างคู่สามีภรรยาสมิธที่เรียกได้ก้าวสู่บันไดแห่งการวิวาห์อย่างรวดเร็วนับจากที่ทั้งคู่เริ่มศึกษาดูใจกันเพียงไม่กี่เดือนซึ่งในขณะนั้นนาร่าอายุเพียง 18 ปี ประกอบกับคลิปวิดีโอทำอาหารตั้งแต่ขั้นตอนการผลิตวัตถุดิบในชุดสุดสวยของนาร่า ทำให้เกิดข้อสงสัยที่ว่าศาสนจักรกำลังใช้ภาพหญิงสาวในอุดมคติที่แต่งงานตั้งแต่อายุยังน้อย มีความสุขกับการอยู่กับเหย้าเฝ้ากับเรือน แต่งกายสวยงาม ทำอาหารทำขนมในบ้านที่อบอุ่นกับลูกและสามีมาเป็นโฆษณาชวนเชื่อเพื่อชักชวนผู้คนสู่ศาสนจักร
วลี From Scratch ในแง่หนึ่งแม้จะได้รับคำชมจากผู้ติดตามหลายล้านคน แต่อีกแง่หนึ่งก็ถูกวิพากษ์วิจารณ์โดยเชื่อมโยงไปหาหลักคำสอนของศาสนจักรที่ให้ความสำคัญกับครอบครัวโดยจำกัดบทบาทของสตรีให้เป็นแม่และเป็นภรรยา นาร่าจึงต้องมีลูกและทำอาหารตั้งแต่ From Scratch ให้ครอบครัวของเธอแม้นาร่าจะออกมายอมรับว่านับถือศาสนจักรจริงแต่ยังกล่าวต่อไปว่าเธอไม่ได้ศรัทธาอย่างสุดโต่งและกำลังเรียนรู้การศรัทธาของตนเองต่อไป
เป็นที่น่าสนใจว่าท่าทีของผู้คนต่อศาสนจักรจะเป็นอย่างไรต่อไป เมื่อค่านิยมกระแสหลักและหลักคำสอนของศาสนจักรเริ่มห่างไกลกันออกไปแทบจะกลายเป็นเส้นขนานในที่สุด
พงษ์ประภัสสร์ แสงสุริยง. (2566). เปิดโลกมอรมอน. The Matter.
https://thematter.co/social/mormon-church/212441
ศาสนจักรของพระเยซูคริสต์แห่งวิสุทธิชนยุคสุดท้าย. (ม.ป.ป.). โจเซฟ-สมิธและการฟื้นฟู.
https://news-th.churchofjesuschrist.org/บทความ/โจเซฟ-สมิธและการฟื้นฟู
ศาสนจักรของพระเยซูคริสต์แห่งวิสุทธิชนยุคสุดท้าย. (ม.ป.ป.). ครอบครัว. https://news-th.churchofjesuschrist.org/บทความ/ครอบครัว
ศาสนจักรของพระเยซูคริสต์แห่งวิสุทธิชนยุคสุดท้าย. (ม.ป.ป.) ความเชื่อหลัก: เหตุใดชาวมอรมอนจึงแตกต่าง.
https://news-th.churchofjesuschrist.org/บทความ/ความเชื่อหลัก
ศาสนจักรของพระเยซูคริสต์แห่งวิสุทธิชนยุคสุดท้าย. (ม.ป.ป.) พระคัมภีร์มอรมอน.https://www.churchofjesuschrist.org/study/scriptures/gs/book-of-mormon?lang=tha
The Matter. (2566). ชวนดูประวัติศาสตร์ของ ‘มอรมอน’ หลังมีพระวิหารเปิดในกรุงเทพฯ.
https://thematter.co/brief/212184/212184